Fusha: Vetëshërbimi – pavarësia në të ngrënë
Qëllimi i ushtrimit: Zhvillimi i pavarësisë tek fëmijët gjatë ngrënies
Si edhe zotërimi i aftësive të tjera të kujdesit për veten, ashtu edhe pavarësia e fëmijëve gjatë ngrënies e ndërton vetëbesimin e fëmijës dhe i jep ndjenjën që mund të kujdeset vetë për veten e tij.
Këto aktivitete kryhen nga të rriturit automatikisht dhe shpejt, por disa fëmijëve u duhet ushtrim dhe kohë më e gjatë për t’i kryer ato në mënyrë të pavarur. Prandaj është e rëndësishme të filloni me pavarësinë në ngrënie sa më shpejt të jetë e mundur.
Mosha: nga viti i parë e tutje
Kompetencat e fituara paraprakisht:
Fëmija duhet të ketë të zhvilluar aftësi të konsiderueshme motorike para se të fillojë të ushqehet vetë. Motorika e lehtë dhe e përgjithshme e zhvilluar mirë, koordinimi vizual-motorik, vëmendja dhe përqendrimi, përkatësisht fëmija duhet të jetë në gjendje të ulet në karrige, të kap me gishta dhe të mbajë vëmendjen për të paktën 5 minuta.
Çfarë paraqet pavarësia në të ngrënë?
Ngrënia e pavarur është kur fëmijët ushqehen me ndihmën e gishtave, takëmit dhe përdorin lloje të ndryshme gotash. Ky është procesi i marrjes së ushqimit nga pjata, sjellja e ushqimit ose lëngut nga pjata ose gota në gojën e tyre, vendosja e ushqimit në gojë, përtypja dhe gëlltitja e tij.
Pse është me rëndësi ngrënia e pavarur?
Ngrënia e pavarur u mundëson fëmijëve t’i zhvillojnë aftësitë senzore, hulumtimin e shijes së ushqimit, teksturën, aromën, ngjyrën. Kur fëmija e kontrollon marrjen e ushqimit, ai mëson të përshtatet me shenjat natyrore të urisë dhe të ndalojë së ngrëni kur është i ngopur, gjë që është një aftësi e rëndësishme për jetën.
Kur fëmija do të fillojë të hajë i pavarur?
Foshnjat zakonisht rreth moshës 9-12 muajsh shfaqin interes për pavarësinë në ngrënie, megjithëse kjo mund të ndryshojë në varësi të zhvillimit të tyre. Kur vëreni se fëmija Juaj kap lugë, enë ose ushqimin në pjatën Tuaj, kjo është shenjë se është gati të përpiqet të ushqehet i pavarur. Disa foshnja do të kenë nevojë për më shumë kohë për t’i zhvilluar aftësitë e tyre për të ngrënë të pavarur, veçanërisht pasi mësojnë të kapin me gishtin e madh dhe gishtin tregues (piskatore) për të mbledhur copa të vogla të ushqimit. Shumica e fëmijëve nuk do të mësojnë të ushqehen siç duhet vetë derisa të bëhen 18 – 24 muajsh. Të tjerët edhe deri në vitin e tretë mund të hanë jo siç duhet.