Fëmija 0 – 1 vjeç

Motorika e përgjithshme 

• • • fëmija kthehet nga barku në shpinë dhe anasjelltas
    • në pozicionin shtrirë, fëmija qëndron në krahët e zgjatur plotësisht në bërryla
    • në pozicionin në shpinë i shtrin duart derisa përpiqemi ta vendosim në pozicionin ulur
    • ulet për një kohë të shkurtër me ndihmë ose duke u mbështetur para vetes
    • nëse e drejtojmë në këmbë duke e mbajtur nën sqetulla, e bart peshën e vet

Motorika e lehtë 

• • • i arrin sendet dhe i zhvendos ato nga njëra dorë në tjetrën përpara gjoksit
    • e përdor të gjithë pëllëmbën kur ia japim një send

Zhvillimi senzor 

• • • fëmija e sheh lodrën që e mban dhe e vendos në gojë, nëse lodra i bie e ndjek me sy
    • nëse dëgjon tingull, përpiqet ta gjejë burimin e tij
    • deri në fund të muajit të 6-të, fëmija i njeh njerëzit e afërt dhe reagon ndaj të huajve duke qarë ose duke menduar (shikimi i fiksuar)

Zhvillimi i të folurit

• • • fëmija fillon të shqiptojë rrokje të paqarta si “po, pa, ga, ka, ba” por ato nuk kanë asnjë kuptim
    • kur e kopjoni rrokjen që shqipton fëmija, ai përpiqet t’ju përsërisë

Motorika e përgjithshme 

• • • fëmija sillet në pozicionin e zvarritjes në mënyrë të pavarur
    • duhet të ketë zvarritje, por disa fëmijë mund ta kalojnë këtë fazë
    • e vë veten në pozicionin ulur duke i përdorur gjymtyrët dhe përpiqet të drejtohet

Motorika e lehtë 

• • • arrini tek sendet vetë që i mban me duar personi tjetër
    • të kapurit në këtë fazë është me gishtin e madh dhe treguesin në pozicion
    • merr sende të vogla dhe i çon në gojë
    • koordinimi bilateral është përmirësuar (njëkohësisht edhe përdorimi i organizuar i dorës së majtë dhe të djathtë gjatë kryerjes së aktivitetit të caktuar)

Zhvillimi senzor 

• • • mundohet të kapë sende që janë afër tij dhe e ndryshon pozicionin në të cilin ndodhet në mënyrë që ta arrijë sendin
    • reagon me kënaqësi ndaj lojës “fsheh dhe kërko”
    • sendet i hedhë nga njëra dorë në tjetrën
    • mund të mbajë nga një send të vogël në të dyja duart për një kohë të shkurtër
    • i godet lodrat njëra me tjetrën
    • kur është i shtrirë në shpinë, i vendos këmbët në gojë

Zhvillimi i të folurit

• • • deri në fund të muajit të 9-të fëmija mund të thotë dy rrokje të qarta, p.sh.: “ba-ba”, “pa-pa”, etj.  

Motorika e përgjithshme 

• • • fëmija zvarritet me shumë besim dhe e bën atë me shkathtësi
    • derisa qëndron i shtrirë në shpinë, ulet vetë dhe ngrihet me një ndihmë të vogël
    • ulet në mënyrë të pavarur dhe të sigurt me një reagim të zhvilluar përpara dhe anash p.sh.: i kap sendet e vendosura para tij dhe anash
    • bën hapa anash, i kapur për shtrati ose, nëse mbahet për duar, ecë përpara

Motorika e lehtë 

• • • vendos sende në kuti dhe i nxjerr ato
    • i shtyn me duar sendet që nuk i pëlqejnë
    • i arrin sendet e vogla si p.sh.: thërrimet ose etiketat e rrobave

Zhvillimi senzor

• • • është i interesuar për detajet e lodrave, i prek dhe i eksploron
    • i hedhë sendet në mënyrë që të prodhojë tingull
    • kur vishet, i ngrit krahët ose e fut këmbën në rroba
    • tregon me gisht për atë që e dëshiron

Zhvillimi i të folurit

• • • kur personi tjetër i thotë “Mirupafshim” me dorën e tij, fëmija përsërit
    • kryen urdhra të shkurtra si p.sh.: “Eja”, “Ngriti duart”, “Më jep”, etj.
    • kur pyetet “Ku është topi?”, fëmija e shikon topin
    • deri në fund të muajit të dymbëdhjetë thotë fjalë me kuptim p.sh.: ba-bi, ma-mi, etj.

Të ushqyerit

Gjatë kësaj periudhe fëmija duhet të fillojë të hajë ushqime të forta. Kjo është me rëndësi të madhe për zhvillimin e muskulaturës orale. 

• • • fëmija pëlqen ta prekë ushqimin dhe të hajë me gishta
    • e mban lugën, por akoma nuk ushqehet vetë